Skrócony tydzień pracy coraz bliżej. Ministerstwo potwierdza: „Reformy są potrzebne i nieuniknione”
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na poważnie zajęło się kwestią skrócenia tygodnia pracy. Jak podkreśla ministra Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, ośmiogodzinny dzień pracy został wprowadzony ponad 100 lat temu – w zupełnie innej rzeczywistości społeczno-gospodarczej. Dziś potrzebne są nowe rozwiązania.
Czterodniowy tydzień pracy? Rząd analizuje
Resort pracy analizuje petycje i postulaty, które dotyczą zmian w Kodeksie pracy. Wśród nich są m.in. propozycje skrócenia tygodnia pracy oraz wydłużenia nieprzerwanego odpoczynku z 35 do 59 godzin.
Jednym z możliwych rozwiązań jest także krótszy tydzień nauki w szkołach. Nauczyciele mogliby zyskać więcej czasu na odpoczynek i przygotowanie zajęć, a rodziny – na wspólne spędzanie czasu. Takie zmiany wymagałyby jednak przynajmniej dwóch lat przygotowań.
Jak wygląda tydzień pracy na świecie?
- Francja – 35 godzin tygodniowo (oficjalnie),
- USA – 40 godzin, choć w praktyce często więcej,
- Japonia i Korea Południowa – długie tygodnie pracy, ale trwają reformy,
- Skandynawia – elastyczne godziny pracy i wysoka jakość życia,
- Kraje rozwijające się – często ponad 50 godzin tygodniowo, szczególnie w sektorach nieformalnych.
Korzyści z krótszego tygodnia pracy
Liczne badania potwierdzają, że skrócenie czasu pracy niesie za sobą konkretne korzyści:
- większa efektywność i koncentracja pracowników,
- spadek absencji i wypalenia zawodowego,
- lepsze zdrowie psychiczne i fizyczne,
- rozwój rynku pracy – nowe etaty i wyższa jakość życia,
- wzrost sektora usług i rekreacji – impuls dla gospodarki.
„Zbyt długi czas pracy prowadzi do przemęczenia, obniżonej produktywności i problemów zdrowotnych” – komentują eksperci rynku pracy.
Skąd wzięła się 8-godzinna norma?
W Polsce 8-godzinny dzień pracy został wprowadzony 23 listopada 1918 roku dekretem Józefa Piłsudskiego. Już wtedy eksperci podkreślali, że skrócenie czasu pracy przyczynia się do odbudowy sił pracowników i wspiera zdrowie całego społeczeństwa.
Transformacja lat 90. i aktualne przepisy
Po 1989 roku Polska zaczęła dostosowywać prawo pracy do standardów zachodnich. W latach 90. wprowadzono:
- skrócenie tygodnia pracy z 46 do 40 godzin,
- likwidację pracujących sobót,
- normy odpoczynku dziennego (11 h) i tygodniowego (35 h),
- uregulowanie nadgodzin i dodatków za pracę ponad wymiar.
Obecnie w Polsce obowiązuje 40-godzinny tydzień pracy, ale jak wskazują sygnały z ministerstwa – to może się zmienić.
Co dalej?
Ministra Dziemianowicz-Bąk zapowiada, że analizy dotyczące skrócenia tygodnia pracy będą kontynuowane. Zmiany – jeśli wejdą w życie – będą musiały być konsultowane z pracodawcami, związkami zawodowymi i samorządami.